در سال ۱۹۷۸، SAPنسخه با قابلیت یکپارچگی بیشتری از نرم‌افزار خود را که سیستم SAP/2نامیده می‌شد معرفی کرد R/2 تمامی مزیت‌های تکنولوژی‌های مین فرم‌های زمان خود را که اجازه تعامل بین ماژول‌ها را می‌داد به علاوه قابلیت‌های اضافی مانند ردیابی سفارشات را نیز دارا بود.
۲-۱-۳ دهه ۱۹۸۰ MRP II:
در اوایل ۱۹۸۰ J.D Edward تمرکز و تلاش خود را برای نوشتن نرم‌افزاری برای نوشتن نرم‌افزاری برای سیستم IBM [38] آغاز کرد. این سیستم بسیار گزینه کم‌هزینه‌تری برای کامپیوترهای مین فریم بود. این سیستم دیسک درایوهای انعطاف‌پذیری به لحاظ ظرفیت را فراهم می‌کرد که برای کسب و کارهای با اندازه کوچک و متوسط مناسب بود، واژه MRP به جای برنامه‌ریزی احتیاجات مواد کم‌کم به عنوان برنامه‌ریزی منابع ساخت و تولید به کار می‌رفت. سرانجام واژه MRP II برای بیان قابلیت‌های سیستم جدیدتر ابداع شد. در نیمه دوم دهه ۱۹۸۰ میلادی سیستم MRP II که شکل توسعه‌یافته MRP بود توسط اولیور وایت معرفی شده در این سیستم علاوه بر اطلاعات موارد مورد نیاز، برای سایر منابع از جمله ماشین‌آلات و تجهیزات، پرسنل، ابزار، ظرفیت، انبار و… نیز برنامه‌ریزی انجام می‌شد.

بدین ترتیب بهره‌وری منابع و کارایی سازمان به شکل چشمگیری افزایش یافت، قبل هر سیستم MRP II در خودداری منطق MRP بود که حال به شکل کدهای مدرن تری بازنویسی شده بود.
هم زمان با این تغییر در حوزه کاربرد نرم‌افزارها، فشار رقابتی صنایع ساخت و تولیدی در دهه ۱۹۸۰ در سایه توجه به مساله کیفیت و ظاهر شدن اساتید برگ آن شامل جوران، دمینگ، کراسبی، ایشیکاوا و دیگران تغییر پیدا کرد. استراتژی‌های ساخت و تولید در کلاس جهانی و تمرکز بیشتر بر کنترل فرایند، ساخت و تولید در کلاس جهانی و تمرکز بر کاهش هزینه‌های بالاسری تغییر پیدا کرد، چرخه بسته زمان‌بندی، گزارش‌گیری ارتقاء یافته‌تر از تولید کارگاهی ارتباط آن با زمان تحویل، زمان‌بندی و تامین به علاوه گزارش‌های هزینه‌ای با جزئیات بیشتر در سیستم جدید MRP II، به منظور پشتیبانی از این اولویت‌های جدید در نظر گرفته شده‌اند. در این دوره بود که کم‌کم یکپارچه‌سازی پکیچ‌های نرم‌افزاری بوجود آمد. ایده یکپارچه‌سازی کردن پکیچ‌های نرم‌افزاری از اینجا بود که می‌خواستند تراکنش‌های فروش، موجودی خرید، اطلاعات موجودی و حسابداری را به‌روز کند، این ایده بسیار نوآورانه بود و به کمک این ایده می‌شد چندین سیستم مجزا را به کمپانی‌ها در آن زمان برای بخش‌های مختلف خود در نظر می‌گرفتند را با یک سیستم‌ جایگزین کرد، IBM J.D. Edwardsسیستم ۳۸ و سیستم بعدی ۴۰۰ IBM AS را با هم معرفی کردند، با این سیستم‌ها در دوره‌های معینی از کار به شکل دسته‌ای مورد پردازش واقع شده و خروجی چاپی این سیستم‌ها وضعیت جاری این سازمان را نشان می‌داد. این کامپیوترهای کوچک IBAM به کمک زبان برنامه‌نویسی ۲PRG که یک زبان تراکنش‌گرا که توسط خود IBM توسعه یافته و مناسب پردازش دسته‌ای بود. برنامه‌ریزی شده بود. درعوض شرکت تجهیزات دیجیتال EC مینی‌کامپیوترهایی را که تحت سیستم‌عامل Unix چندکاربره کار می‌کرد را توسعه داد این توسعه جدید امکان دستیابی به تراکنش‌های آنی و لحظه‌ای از سیستم و در نتیجه امکان پشتیبانی بهتر از تصمیمات را با توجه به فراهم بودن گزارشات در هر زمان که مدیران اراده می‌کردند را می‌داد.
در اواخر دهه ۱۹۸۰، IBM, MAPICS به بالاترین میزان موقعیت خود رسید. در آن زمان تخمین زده می‌شد که حدوداً ۶۵% صنایع ساخت و تولید از سیستم‌های IBM 400 AS و ۳۸ استفاده می‌کردند. حتی IBM سیستم خود را برای تدریس در آن زمان سیستم MAPICS IBM دارای نواقصی بود از جمله اینکه در تابع حسابداری آن تولید از ماده خام به کار در جریان ساخت WIP و موجودی مطلوب تکمیل شد FGI به علاوه تراکنش‌های ارسال و دریافت به شکل مستقیمی در دفتر معین به شکل بلادرنگ منعکس نمی‌شد و درعوض تراکنش‌ها خلاصه شده و سپس در دفتر معین کل در پایان ماه آورده می‌شد.
با گسترش جهانی شدن Baan در ۳۵ کشور جهان شعبه ایجاد کرد در سال ۱۹۹۵، Baan دارای حدود ۱۸۰ مشتری جهانی و بیشتر از ۱۰۰۰ کارمند شد. با ادامه روند جهانی شدن people soft در کانادا، اروپا، آسیا،‌ آفریقا و آمریکای مرکزی و جنوبی دفاتری ایجاد کرد. سال ۱۹۹۲ سال انتشار نسخه R/3 و SAP بود. مشخصه اصلی تمایز R/3 از سیستم‌های ERP پیشین استفاده از معماری سخت‌افزاری server-client بود این معماری به سیستم اجازه می‌داد که بر روی دامنه متنوعی از پلتوزم‌های کامپیوتری مانند Unix و ویندوز NT اجرا شود. R/3 با رویکرد معماری باز طراحی شده بود که به کمپانی‌های دیگر Third-Partyاجازه توسعه‌های نرم‌افزارهایی که در SAP R/3 موجود بود را می‌داد. کامپیوتر (متعلق به شرکت های تجهیزات دیجیتال
۴۰۰ IBM AS و یا UAX) و مین فریم ۳۷۰ IBM بود. درحقیقت قابلیت توزیع بار کامپیوتر (اصلی) به چندین کامپیوتر کوچک به واسطه هزینه نسبتاً پائین سخت‌افزارهای جایگزین، بسیار نوآورانه و جذاب بود. پس از بحث تاریخچه و در ادامه در مورد معماری Client-Server بیشتر بحث خواهیم کرد.
در سال ۱۹۹۹ تسلط IBM در دهه ۱۹۸۰ از بین رفت وSAP, Baan, People-Soft, Oracle, J.D. Edwards قسمت‌ عمده‌ای از بازار ERP را تحت کنترل خود درآوردند. در این دوره شرکت‌های ذکر شده رشد زیادی کردند و شاید تنها فاکتور موثر بر رشد سریع نرم‌افزارهای ERP مساله Y2K یا مساله سال ۲۰۰۰ بود. موفقیت در حل این مساله مصادف با رشد سریع تکنولوژی و سپس شروع ادغام صنایع مختلف بود. در سال ۱۹۹۷ انستیتو علوم تصمیم‌گیری اولین کنفرانس سالانه خود را در باب معرفی ERP تشکیل داد.
۲-۱-۴ دهه ابتدایی ۲۰۰۰ – ادغام شرکت‌‌های نرم‌افزاری
در سال ۲۰۰۲ و به دنبال فشار رقابتی کمپانی‌های تامین‌کننده در سال ۲۰۰۲ و به دنبال فشار رقابتی کمپانی‌های تامین‌کننده ERP هرکدام از این کمپانی‌ها به فکر یافتن راه‌هایی برای بهبود کیفیت محصولات و افزایش سهم بازار خود بودند. در طی سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۲ این کمپانی‌ها با فشار جدی‌ای برای کاهش اندازه خود پس از روند چشمگیر خود تا سال ۲۰۰۰ روبرو شدند. در سال ۲۰۰۲ کمپانی‌های اصلی این صنعت به ترتیب اندازه عبارتند از Baan, J.D. Edwards, People Soft Oracle, SAP در این دوره .J.D. Edwards برای دستیابی به سهم بازار بیشتر و رشد کسب و کار تحلیل‌های زیادی انجام داد. راه‌ حل ‌های بدست آمده از این تحلیل‌ها شامل خرید کمپانی‌های رقیب، ادغام و یا سرمایه‌گذاری‌های جدید برای توسعه محصولات می‌شد. سرانجام در ۳۱ اکتبر ۲۰۰۲ گریک کان‌ ری رئیسPeople Soft با باب داکووسکی رئیس شرکت J.D. Edwards تماس گرفته و در مورد ادغام دو کمپانی با هم به تبادل نظر پرداختند. ادغام این دو کمپانی از چند جهت برای دو طرف جذاب بود زیرا اولاً محصولات دو شرکت مکمل هم بودند - .J.D. Edwards در زمینه‌های ساخت و تولید، حسابداری و مالی قوی بود و People Soft دارای محصولات قوی در زمینه منابع انسانی بود – ثانیاً تداخل بسیار کمی بین محصولات دو شرکت وجود داشت. نکته دیگر این بود که ادغام این دو کمپانی باعث به وجود آمدن کمپانی‌ای بزرگتر از oracle می‌شد یعنی تبدیل شدن رقیب اصلی SAP ادغام این دو کمپانی در ۳ ژوئن سال ۲۰۰۳ اعلام شد. در جمعه همان هفته یعنی در ۶ ژوئن و در کمال شگفتی oracle پیشنهاد خرید People Soft را مطرح کرد. ادغام نهایی دو کمپانی People Soft J.D. Edwards در آگوست ۲۰۰۳ نهایی شد و دو کمپانی فرصت یافتند تا درباره پیشنهاد خرید oracle تصمیم بگیرند با وجود مخالفت‌های زیادی که در اروپا و آمریکا بر اساس قانون تجارت آزاد و جلوگیری از انحصار بر سر راه این پیشنهاد وجود داشت سرانجام در ژانویه سال ۲۰۰۵ این ادغام نیز صورت پذیرفت. بدین ترتیب ۵ بازیگر اصلی صنعت Erp تنها به دو شرکت oracle و SAP تقلیل یافتند.
۲-۲ ضرورت بررسی شاخص‌های عملکردی ERP
در این مبحث به ضرورت بررسی شاخص‌های عملکردی می‌پردازیم
تا اینجا عمده‌ترین موانع و مشکلات پیش‌روی پیاده‌سازی سیستم‌های ERP مورد بررسی قرار گرفته است. به دلیل اینکه هواپیمایی هما نرم‌افزار Oracle E business را پیاده‌سازی کرده است در اینجا مروری خواهیم کرد بر تجربیات پیشین پیاده‌‌سازی این تامین‌کننده نرم‌افزار در سال ۲۰۰۹ سهم بازار هرکدام از تامین‌کنندگان طراز اول جهان به شکل زیر بوده است.
سهم بازار تامین‌کنندگان ERP
Tier II
%۳۰
Ms Dynamics
%۱۵
Oracle
SAP %30
شکل ۲-۱ سهم بازار تامین‌کنندگان ERP
شکل ۲-۱ سهم بازار تامین کنندگان
منظور از تامین‌کنندگان Epicor Tier II شرکت‌های Sage، Infor، IFS، QAD، Lawson و CDC software است. زمان لازم برای پایان پروژه پیاده‌سازی با توجه به انتظار سازمان‌ها از این زمان در شکل زیر آمده است. برای تامین‌کنندگان اصلی ERP در شکل ۲-۲ متوسط زمان انتقال ۱۳۰۲ ماه بوده و ۴۸ درصد از استفاده‌ کنندگان از ERPهای سطح ۱ (سپ، اوراکل و مایکروسافت) برش از زمان مورد نظرشان برای پیاده‌سازی زمان صرف پیاده‌سازی کرده‌اند.
طولانی‌تر از زمان مورد نظر ۳۵%
کوتاه‌تر از انتظار ۲۲%
برابر با زمان مورد نظر ۴۳%
شکل ۲-۲ متوسط زمان انتظار
۵۱ درصد از کل پروژه‌های ERP با بودجه بیش از بودجه پیش‌بینی شده به پایان می‌رسند. و این رقم برای تامین‌کنندگان سطح یک ۵۳ درصد است. فقط به طور متوسط ۲۵ درصد از هزینه‌های کل پیاده‌سازی مربوط به خرید نرم‌افزار است برای تامین‌کنندگان سطح یک، متوسط زمانی که طول می‌کشد سرمایه‌گذاری انجام شده بازگردد حدود ۳۰۲ سال است. درباره سطح رضایت سازمان‌ها از سیستم جدید فقط ۱۸ درصد از سازمان‌ها استفاده‌کننده از ERPهای سطح یک از سیستم خود بسیار راضی‌اند.