– بـیـمـه سبب ایجاد سرمایه مى شود، زیرا اقساطى را که بیمه گذار (در بیمه عمر و نظایر آن ) مى پردازد، ارزش سرمایه اى ندارند و در معرض هزینه شدن مى باشند. ولى بر اثر عقد بیمه (در بیمه عمر و نظایر آن ) بیمه گذار صاحب سرمایه اى هنگفت مى شود.

– بـیمه یک سرمایه گذارى بى خطر است ، زیرا هر گونه پس انداز، همیشه در معرض خطراتى چون سرقت و از بین رفتن مى باشد. اما سرمایه اى که براى بیمه گذار در شرکت بیمه گرد مى آید، محفوظ است .

۶-۲ اصول معاملات بیمه ای:

معاملات بیمه ای را اصول خاص آن از سایرمعاملات و روابط حقوقی بین افراد متمایز می‎کند و هر یک از طرفین قرارداد اعماز بیمه گرو بیمه گذار ملزم به ایفاء تعهداتی هستند.

۱-۶-۲ اصل حسن نیت

۲-۶-۲ اصل غرامت یا اصل زیان

۳-۶-۲ اصل نفع بیمه پذیر

۴-۶-۲ اصل جانشینی

۵-۶-۲ اصل تعدد بیمه

۶-۶-۲ اصل داوری

۷-۶-۲ اصل علت نزدیک

۸-۶-۲ اصل اتکائی

۷-۲ تاریخچه صنعت بیمه در جهان و ایران

۱-۷-۲ چگونگی پیدایش بیمه و سیر تحول آن:

پژوهشگران بر سر تاریخ بیمه توافق ندارند بعضی معتقدند که بیمه در شکل ابتدایی آن برای نخستین بار چهار هزار سال پیش از میلاد مسیح پدید آمده ، و برخی دیگر اظهار می دارتد که ششصد قبل از میلاد به وجود آمده است و همچنین ‌در مورد محل پیدایش بیمه نیز نظر های متفاوتی وجود دارد بعضی خاستگاه بیمه را مصر و عراق (بابل) می‎دانند در حالی که برخی دیگر محل پیدایش بیمه را چین و هند ذکر می‌کنند برخی ادعا کرده‌اند که یونانی ها و رومی ها آغاز گران بیمه بوده اند.

برخی می نویسند: اندیشه مبنایی بیمه به معنای همکاری در سختی‌ها و تقسیم خطر و توزیع خسارت بر دوش افراد و کمک به زیان دیده از قدیم نزد مصری ها هندی ها و رومی ها و عرب ها و ایرانی ها شناخته شده بود.

از آنجا که بیمه نسبت نزدیک با خطر و وقوع حاثه زیان بار دارد و بشر از سپیده دمان تاریخ باخطر روبرو بوده است و مقابل با خطر، زمان و مکان نمی شناسد از این رو می توان گفت زمینه‌های پیدایش بیمه نزد همه اقوام و ملل در همه سرزمین ها بنا به استعداد و ابتکار هر ملت و نوع فعالیت و دور و نزدیک بودن آن ها با خطرها وجود داشته است. احساس خطر با احساس همگرایی و همیاری و خیر خواهی در تمامی نمونه های بیمه ابتدایی به نوعی خود نمایی ‌کرده‌است ^.

۲-۷-۲ بیمه در قرون وسطی:

در قرون وسطی (۷۴۶-۱۴۵۲) میلادی شاهزادگان ملوک الطوایفی در مقابل مالیاتی که می گرفتند موظف بودند خسارتهایی را که در راه های مملکت آنان به مسافرین و تجار وارد می شد جبران نمایند عمل جبران خسارت در ایالت “آلزاس” نیز وجود داشته است به طوری که هر گاه خانه یکی از اهالی دچار حریق می شد سایر اهالی موظف به ساختن آن بودند. وام دادن با بهره زیاد که به اشکال مختلف توسط یونانیها و رومی ها قبل از میلادعمل می شد قرن اولیه بیمه دریایی را در قرون وسطی پی ریزی کرد.

امکان محدود بسیاری از دریانوردان به آن ها اجازه نمی داد بدون مشارکت و همکاری بازرگان که از وضع مساعدی برخوردار بودند با حوادث بزرگ دریایی مقابل کنند. وامی که بازرگانان به دریانوردان می‌دادند دارای شرایط خاصی بود ‌به این توضیح که اگر کشتی یا محمله آن به دنبال حوادث دریایی از بین می‌رفت وام دهنده حق مطالبه وام را نداشت. بر عکس وقتی کشتی یا محموله صحیح وسالم به مقصد می رسید علاوه بر استرداد آن سهمی از فروش کالا نیز که به نسبت دوری و نزدیکی راه بین ۱۵ تا ۴۸ درصد متغییر بود دریافت می‌داشت.این عمل را نمی توان بیمه به حساب آورد زیرا خسارت قبل از تحقق خطر پرداخت می شد و حق بیمه بعد از وقوع خسارت مورد محاسبه و مطالبه قرار می گرفت. چنین عملی به شرط بندی و سفته بازی بیشتر شباهت دارد تا بیمه، خاصه آنکه سود حاصل از این کار هیچگونه تناسبی با خطر نداشت. کلیسا که در این دوره تنها مقام مرجع عالی مورد احترام و مطلع بود. این عمل از در مخالفت درآمد و گریگور پاپ نهم در سال ۱۲۲۲ میلادی به موجب فرمانی اینگونه عملیات را به عنوان رباخواری محکوم کرد. برای فرار از این ممنوعیت جوامع تجاری در ازای دریافت مبلغی که از قبل تعیین می شد بازپرداخت ارزش کشتی یا محموله را در قبال خطر از بین رفتن تضمین می‌کردند. راه حل جدید که دیگر متضمن شرکت وام دهنده در سود خالص از محموله نبود بعد از مدتی از وضع جنینی خود خارج و شکل گرفت بالاخره بیمه دریایی مقدار یافت و اولین قرارداد بیمه دریایی از نیمه چهاردهم منعقد شد.

مازارین مرد ساسی و مذهبی فرانسه که اصالتا ایتالیایی بود بری رفع اشکالات مالی کشور طرحی ترسیم کرد که با اجرای این طرح برای اوراق قرضه ای که از طرف دولت لوئی چهاردهم منتشر شده بود خریداران زیادی علاقمند می شدند. تونتی پیشنهاد می کرد از عده ای داوطلب هر سال تا مدت معینی وجوهی دریافت شود و در پایان که مثلا ۱۰ تا ۱۵ سال بود و بهره متعلقه به آن ها که در قید حیات هستند پرداخت شود. این عمل که بنام مبتکر آن به تونتین (Tontine) معروف شد و هنوز هم در فرانسه یکی دو مؤسسه‌ به همین نام وجود دارد در حقیقت نوعی بیمه عمر به شرط حیات است. در بیمه عمر به شرط حیات بیمه گر از تعدادی بیمه شده حق بیمه های دریافت می‌کند، لکن آن ها که قبل از سن معین فوت می‌کنند حقی ندارند، بلکه شرط استفاده از بیمه زنده بودن در پایان قرار داد است .

در سال ۱۷۰۵ یک شرکت انگلیسی با جمع‌ آوری یک گروه ۲۰۰۰ نفری عملی عکس همل تونتین انجام داد با این ترتیب که در مقابل اعضا گروه متعهد شد که در صورت فوت ایشان، در پایان مدت قرارداد وجوه پرداختی اعضا را به اضافه بهره متعلقه آن بین وراث اعضا متوفی تقسیم کند، یعنی بیمه به شرط . در این قرارداد بر عکس حالت قبلی به اشخاص زنده هیچگونه سهمی تعلق نمی گیرد . در اواخر قرن هیجده و اوایل قرن نوزده به دنبال انقلاب صنعتی حوادثی که برای کارگران اتفاق می افتاد افزایش می‌یابد و بیمه حوادث ناشی از کار که منجر به مصدوم شدن یا مجروح شدن ضرورتی اجتناب ناپذیر مطرح می شود. بعدها به علت اهمیت اجتماعی که حوادث ناشی از کار پیدا می‌کند و بویژه تحت تاثیر فعالیت اتحادیه های کارگری این نوع بیمه اجباری و در اغلب کشورها از بخش خصوصی جدا و زیر نظر مستقیم دولت قرار می‌گیرد. لکن اجباری و دولتی شدن بیمه حوادث ناشی از کار مانع گسترش بیمه حوادث جسمانی در بخش خصوصی نگردید.

با نگاهی اجمالی به تاریخ بیمه به دست می‌آید که سابقه بیمه به عنوان یکی از عقود متعارف و تجاری آن قدرها طولانی نیست و از ابداعات ایتالیایی ها یا اسپانیایی ها در قرن چهاردهم و پانزدهم میلادی است.

۳-۷-۲ پیدایش نظام بیمه ای: